Boynun ön bölümünde tiroit bezi yer alır. Tiroit bezinin boynun ön kısmında büyümesi durumunda “Guatr” hastalığı meydana gelir. Guatr hastalığı; nodüllü, nodülsüz, ağrısız ya da ağrılı şekilde büyüme gösterebilir. Kadın ve erkeklerde her yaşta görülme ihtimali olan guatr hastalığı, özellikle kadınlarda gebelik dönemlerinde ve sonrasında daha fazla görülebilir.
Guatr hastalığının tanı süreci bazı tetkik ve testlerle mümkündür. Kan testlerinin yanı sıra ultrason, ince iğne biyopsisi gibi yöntemlerle guatr hastalığının teşhisi günümüzde oldukça kolaydır. İnsan vücudunda farklı özelliklerde görülebilen guatr hastalığı, zehirli ya da zehirsiz olarak oluşabilmektedir. Tiroit bezi büyümesiyle meydana gelen hastalık olan guatr hastalığının temel nedenleri; vücutta iyot yetersizliği, hipotirodi, nodüler guatr, hipertirodi ve tiroitlerdir.
Guatr Hastalığının Belirtileri
Tıpta yer alan ve insan vücudunda görülen birçok hastalık önceden vücut içerisinde kendisini göstermeye ve belirtiler vermeye aşlar. Ancak guatr hastalığı vücutta meydana gelmeye başladığında bir anda ağrı ya da acı vermeyebilir. Dolayısıyla da guatr hastalığı olan bir kişi ilk aşamada ağrı ya da başka şikayetlere sahip olmayabilir. Ancak bazı durumlarda guatr hastalığını işaret eden bir takım belirtiler meydana gelebilir;
- Tiroitler çok fazla çalışıyorsa çarpıntı,
- Aşırı terleme,
- Hızlı şekilde kilo kaybetme,
- Aksine tiroitlerin çalışması yavaşlamış ise halsizlik,
- Ciltte kuruluk,
- Aşırı ve hızlı şekilde kilo alma,
- Saç dökülmeleri ve ateş gibi belirtiler guatr hastalığının belirtileri başında gelir. Ayrıca zaman zaman kişinin boyun kısmının ön bölümünde ağrı da oluşabilmektedir.
Guatr Hastalığının Bulguları ve Tanı Süreci
Guatr hastalığı olan bir kişinin eğer guatrı büyük çaptaysa gözle görülebilmektedir. Ancak guatr henüz büyümemişse ve tiroit varsa bu durumda guatr hastalığının en net bulgusu tiroit muayenesinde ağrı ve hassasiyet olmaktadır.
Guatr hastalığının tanısı kan testleri ve ultrason gibi yöntemlerle saptanabilir. Guatr hastalığı yani diğer adıyla tiroit hastalıkları muayene ile saptanabileceği gibi eğer guatr büyük değilse hastaya kan testleri, ultrason ve gerek duyulursa ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılmaktadır. Bu noktada tanı yöntemi her hastaya uygun olarak uzman doktor tarafından seçilir.
Guatr hastalığının tanısı farklı yöntemlerle konulduktan sonra guatr hastalığının altında yata nedenlerin saptanması adına testler yapılmaktadır. Eğer hastada nodüle rastlanmışsa nodülde kanser bulgusunun olup olmadığına dair tiroit biyopsisi yapılır. Biyopsi sonucunda nodülde kanser görülürse tedavi yöntemi olarak çoğu zaman hastanın durumuna göre tiroit ameliyatı tercih edilmektedir.
Guatr Tedavisi ve Tedavi Sonrasında Yapılması Gerekenler
Guatr tedavi yöntemleri her hastaya göre değişkenlik gösterir. Çünkü guatr hastalığının nedenleri doğrultusunda tedavi yöntemleri belirlenmektedir. Normal çalışan guatr yapısında genellikle tedaviden önce takip süreci başlatılır ve bu süreçte de kan testleri ve ultrason gibi takip yöntemleri kullanılır. Eğer tiroit yavaşlamışsa yani hastada hipotiroid varsa ilaç tedavisi başlatılmaktadır. Hasta tarafından aç olarak kullanılması istenen bu ilaçlarla birlikte tedavi en fazla 8 hafta arayla muayene süreci devam eder ve kan testleriyle normal düzeye çıkarılması hedeflenir. Eğer tedavi sürecinde ilaç tedavisi yeterli olmazsa ve istenen sonuç elde edilmezse radyoaktif iyot tedavisi ya da cerrahi tedavi yöntemleri tercih edilmektedir.
Guatr tedavisi sonrasında en önemli hususlar; ilaçların düzenli kullanılması ve kontrollere düzenli olarak gidilmesidir. İlaçların ve tedavi sürecinin ne durumda olduğunu saptamak hastalık konusunda bilgiler vermektedir. Guatr hastalığının en büyük nedenlerinden birisi iyot eksikliğidir. Çocukluk, büyüme ve gebelik dönemlerinde iyot ihtiyacı artmaktadır. Bu dönemlerde tedavi süreci sona erse de iyot düzeyi takip edilmelidir.
